Formatiespel

Na de verkiezingen is het tijd voor de formatie: er moet een nieuw kabinet komen. Onderhandelingen voor een nieuw kabinet nemen vaak veel tijd in beslag. Soms zijn kiezers teleurgesteld omdat beloften uit de verkiezingsprogramma’s niet worden nagekomen. Omdat de partijen moeten samenwerken, moeten ze echter onderhandelen en compromissen sluiten. In dit onderhandelingsspel ervaren de leerlingen hoe dat gaat.


  • Leerdoel: Ontdekken hoe moeilijk het kan zijn een compromis te sluiten. 
Ervaren dat politieke partijen de plannen die ze in hun verkiezingsprogramma presenteren niet altijd of helemaal kunnen uitvoeren omdat ze samenwerken met andere partijen.
  • Niveau: HAVO/VWO
  • Duur: 45-60 minuten

Uitleg

Het Formatiespel is ontwikkeld voor leerlingen van het voortgezet onderwijs en voor studenten in het mbo. Het Formatiespel duurt 45 tot 60 minuten.

Leerlingen maken kennis met het proces ‘van kiezen naar kabinet’. In groepen gaan de leerlingen met elkaar onderhandelen om een nieuw kabinet te vormen.

De handleiding en werkbladen van het Formatiespel zijn hieronder te downloaden.

Docentenhandleiding

In de handleiding vindt u een stappenplan om het Formatiespel in de klas te spelen.

Standpuntenformulier

Omcirkel de 10 gekozen standpunten op het standpuntenformulier. Geef daarna ieder standpunt een waardering. 10 punten voor het belangrijkste standpunt, 1 punt voor het minst belangrijke standpunt. Of gebruik de digitale tool.

Scoreformulier

Twee partijen gaan samen een regeerakkoord samenstellen. Ze vullen samen de overeengekomen stellingen op het scoreformulier in. Welke partij verdient de meeste punten in de onderhandeling?
De twee partijen vullen samen hun 10 overeengekomen standpunten in op het scoreformulier

Samenwerken

Het formatiespel start met het maken van groepjes van 3 of 4 leerlingen.

2. Verkiezingsprogramma

De leerlingen krijgen een lijst met standpunten. Wat vinden ze écht belangrijk? Ze kiezen tien standpunten: dit is hun verkiezingsprogramma.

3. In volgorde zetten

De leerlingen zetten hun 10 standpunten op volgorde. Het belangrijkste standpunt krijgt 10 punten en het minst belangrijke standpunt krijgt 1 punt.

4. Onderhandelen

Elke partij onderhandelt met een andere partij. Het resultaat moet een regeerakkoord van 10 standpunten worden.

5. Wat wordt jullie motto?

De formatie is geslaagd! De regering moet nu een motto verzinnen bedenken voor het regeerakkoord: een mooie zin die samenvat wat ze willen doen.

6. Wie heeft het best onderhandeld?

Tijd om de punten te tellen. Elk groepje telt de punten van hun eigen partij op. De partij met de hoogste score heeft het best onderhandeld.

Downloads

Standpunten

Werken uw leerlingen op computer of tablet? Gebruik dan deze digitale tool voor het kiezen en rangschikken van de stellingen. Sleep de standpunten naar boven of beneden. Zet de belangrijkste 10 standpunten bovenaan en het minst belangrijke onderaan.

Welke 10 standpunten vinden jullie het belangrijkst?

  • Burgers moeten de mogelijkheid krijgen om door het parlement aangenomen wetten tegen te houden via een referendum.
  • De regering moet het verbod op gezichtsbedekkende kleding afschaffen.
  • Nederland moet meer geld uitgeven aan defensie.
  • Er moeten geen nieuwe beperkingen komen op de activiteiten van boerenbedrijven.
  • In plaats van provincies en gemeenten moet de landelijke overheid weer beslissen waar nieuwe woonwijken worden gebouwd.
  • Nieuwbouwwijken moeten voor ten minste 40 procent bestaan uit sociale huurwoningen.
  • Nederland moet een extra vliegbelasting invoeren voor korte-afstandsvluchten.
  • In plaats van belasting te betalen voor het bezit van een auto moeten automobilisten per gereden kilometer gaan betalen.
  • Nederland moet een nieuwe kerncentrale bouwen.
  • Aankomende jaarwisseling moet het weer toegestaan zijn om siervuurwerk af te steken.
  • Er moeten woningen worden gebouwd op grond die nu voor landbouw wordt gebruikt.
  • In plaats van commerciële zorgverzekeraars en -polissen moet er een landelijk zorgfonds voor iedereen komen.
  • Mensen die hun leven voltooid vinden moeten hulp kunnen krijgen bij zelfdoding.
  • Er moet een extra belasting komen op het kopen van vlees.
  • Nederland moet uit de Europese Unie (EU) stappen.
  • Organisatoren van evenementen moeten bij de toegang een vaccinatiebewijs kunnen vragen.
  • Mensen moeten altijd zelf kunnen kiezen of ze een mondkapje dragen.
  • De Nederlandse regering moet excuses aanbieden voor de slavenhandel in het verleden.
  • Zowel inkoop als verkoop van softdrugs door coffeeshops moet legaal worden.
  • Er moeten minder mogelijkheden komen om taakstraffen op te leggen in plaats van gevangenisstraffen.
  • Huishoudens met één werkende partner moeten net zoveel belastingvoordeel krijgen als huishoudens met twee werkende partners.
  • Verhoging van de minimumlonen moet niet langer automatisch leiden tot verhoging van de bijstandsuitkeringen.
  • Kinderopvang moet voor alle ouders ten minste drie dagen in de week gratis worden.
  • Leraren op basisscholen moeten net zoveel gaan verdienen als leraren op middelbare scholen.
  • De overheid moet onderwijs in het Nederlands vaker verplicht stellen op universiteiten en hogescholen.
  • Asielzoekers met een voorlopige verblijfsvergunning moeten eerst inburgeren voordat zij een huurwoning krijgen.
  • Er moet een middenschool komen, zodat leerlingen op latere leeftijd de keuze maken tussen vmbo, havo of vwo.
  • Er moet minder geld naar de publieke omroep.
  • Nederland moet meer vluchtelingen opnemen dan het nu doet.
  • Winkels moeten verplicht dicht op zondag.
  • Scholen moeten de hele dag open zijn, zodat ouders kunnen werken.
  • Arme ouders moeten meer kinderbijslag ontvangen dan rijke ouders.
  • Abortus mag alleen als daarmee het leven van de moeder wordt gered.
  • Euthanasie moet worden verboden.
  • De doodstraf moet weer worden ingevoerd.
  • Om discriminatie te voorkomen moet anoniem solliciteren worden ingevoerd.
  • Er moet een Europees leger komen.
  • Een kantoor of huis dat langer dan een jaar leeg staat, mag gekraakt worden.
  • Er moet meer geld naar de aanleg van wegen.
  • De studiebeurs moet een gift worden.
  • In leidinggevende functies moeten evenveel vrouwen als mannen werken.
  • Er moet een vlaktaks worden ingevoerd: iedereen betaalt evenveel belasting.
  • De accijns (belasting) op drank en tabak moet omlaag.
  • Er moet meer geld naar kunst en cultuur.
  • Nederland moet minder geld geven aan arme landen.
  • Vet en ongezond eten moet duurder worden gemaakt (vettax).
  • Nieuwe huizen krijgen verplicht zonnepanelen op het dak.
  • Wie een uitkering ontvangt, moet een tegenprestatie leveren.
  • Nederland moet veel meer investeren in groene energie.

Meer werkvormen

FAQ

Voor meer uitleg en antwoorden op uw vragen kunt u terecht in onze FAQ.
Naar de FAQ